Afgelopen voorjaar werd ik getriggerd door een artikel in Perswijn. “Het is allereerst de natuur die de Elzas aantrekkelijk maakt” schrijft Daniels. Een landschappelijk fraai wijngebied met pittoreske dorpjes op nog geen 500 km afstand van mijn woonplaats. Dat klonk als muziek in mijn oren. Ik was ervan overtuigd dat dit de eerste bestemming van onze campertocht moest worden!
Over het wijngebied Elzas is al veel geschreven, zo blijkt uit de vele inspirerende wijnblogs die ik in mijn digitale zoektocht over de Elzas ben tegengekomen. Blogs met tips, proefnotities van geproefde wijnen en te bezoeken wijndomeinen. Met mijn blog over de Elzas wil ik graag waarde daaraan toevoegen door mijn eigen persoonlijke noot toe te voegen.
Slingeren door de Elzas.
Het was bij Obernai waar we de Route des Vins d’Alsace zijn opgereden. Werkelijk een prachtige tocht door lieflijke en romantische dorpjes aaneengeregen met indrukwekkende wijngaarden. Met onze camper was dat af en toe best nog spannend in de smalle steegjes en slingerende wegen. Hoewel in Frankrijk, waande we ons af en toe in Duitsland. Riquewihr was onze eerste bestemming en vanaf daar hebben enkele dorpen en wijngaarden deels afgelegd via “Le sentier viticole des grand crus”.
Geologische diversiteit
Daniels (2019, Perswijn) schrijft in eerdergenoemd artikel zeer uitgebreid over de omgeving, dorpjes en cultuur van de Elzaswijn. Ook de wijnen en enkele bijzondere domeinen komen aan bod…“Maar er is meer” vervolgt hij. “De klimatologische omstandigheden van de Elzas zorgen voor Rieslings, die tot de krachtigste ter wereld behoren. En de enorme diversiteit aan bodems en liggingen maakt dat de verscheidenheid groot is.” De grote variatie in wijnstijlen komt dus door de grote geologische complexiteit aan de voetheuvels van de Vogezen. Tijdens een wandeltocht bij Riquewihr kruiste “Le sentier viticole des grand crus“ een geologische wandelroute met duidelijke aanwijzingen. Une telle diversité de roches dans un même secteur géographique est unique au monde! Omdat ik daar nu graag meer over wil weten, vervolg ik mijn digitale zoektocht…
Wederom stuit ik op een artikel uit de Perswijn van Daniels (2017), deze keer over het Elzasser terroir en zijn bodem in het bijzonder, precies wat ik zoek!
In het zeer interessante artikel is te lezen hoe de geologie in de Elzas is ontstaan. De geologische geschiedenis gaat 300 miljoen jaar terug in de tijd, waarin de Vogezen en het Zwarte Woud één plateau vormden. Door tektonische verschuivingen van de Euraziatische plaat zijn er in de loop der eeuwen verschillende lagen aarde over elkaar geschoven. In een notendop beschrijft Daniels hoe zich tegenwoordig in de Elzas dertien verschillende geologische formaties onderscheiden. Nu is dit wereldwijd wel meer voorgekomen, maar de grote diversiteit in geologie zoals in de Elzas bestaat schijnt toch uniek te zijn…in ieder geval in de wijnbouw. Wel heel bijzonder dus!
Naast de geologie zijn ook de pH, structuur en textuur in iedere bodem van directe invloed op de bodemgesteldheid, op de druivenstokken en uiteindelijk ook op de wijnstijl.
Zo is een neutrale pH en een goede waterdoorlatendheid van de bodem van belang voor een juiste voedselopname van de wijnplanten. Grote geologische verschillen brengen dus ook een verschil aan de vruchtbaarheid van de bodems met zich mee. Een bodem van graniet is bijvoorbeeld stenig en zanderig, een vrij arme bodem dus en bodems van mergel en klei zijn rijkere bodems die goed water vasthouden. Dit bepaalt uiteindelijk mede de smaak van de wijn, of het een krachtige volle wijn betreft en of deze al dan niet veel zuren heeft.
Authentieke wijnen
De Elzas kent voor de stille wijn alleen de Alsace en de Alsace Grand Cru. Daarnaast zijn er twee classificaties, namelijk de Vendage Tardives [VT] en de Sélection de Grains Nobles [SGN].
Gewürztraminer, Riesling, Pinot gris en de Muscat à Petits Grains zijn de zogenaamde edele druivenrassen van de Elzas en het zijn alleen deze druiven die gebruikt mogen worden voor de Grand Cru, de VT en de SGN. Deze druivenrassen worden voornamelijk aangeplant op de steilste hellingen met expositie op het oosten en zuidoosten. Ook kent de Elzas een lokale AC namelijk de Crément d’Alsace, een mousserende wijn waarvoor meestal de Pinot Noir wordt gebruikt. Daarnaast worden in de Elzas ook Pinot Blanc en Sylvaner aangeplant.
Baby ‘Schlossberg’ Riesling 2018 Alsace Grand Cru
Na een wandeling in Kayserberg en langs de wijngaarden van de Grand Crus van Domaine Weinbach hadden we het genoegen om enkele bijzondere wijnen te proeven bij Familie Faller.
Een pinot blanc, pinot gris, gewürztraminer en als laatste een baby ‘Schlossberg’ Riesling 2018 Alsace Grand Cru. En hoewel 2 jaar extra rijping deze wijn zal bevorderen smaakte hij voortreffelijk! We hebben 2 flessen gekocht om mee te nemen naar onze volgende bestemming.
Jammer genoeg was ons verblijf in de Elzas van korte duur…maar ik ga er zeker en vast nog eens terug. Mogelijk nog dit najaar, al was het maar om naast een mozaiek van stenen te kunnen genieten van een mozaiek aan herfstkleuren in de wijngaarden…..en duh… natuurlijk vooral voor de heerlijke Riesling!
