Geest Léonard in de fles

Ruim 350 jaar geleden woonde heer Léonard Bonneau in het kasteel van Rémilly. Een klein gehucht in het departement Nièvre. In de kelder van zijn burcht bewaarde de baron de beste wijnflessen. Nou ja, bewaarde, hij heeft ze allemaal leeggedronken. Zo vertelde mijn neef Dirk, die sinds een jaar het kasteel bewoont. Ik denk alleen niet dat Léonard wijnflessen had, maar mogelijk wel zijn nazaten. Begin 18e eeuw werden namelijk pas de eerste handmatig geblazen wijnflessen gemaakt.

Tijdens de verbouwing stuitte Dirk op de oude wijnflessen. Toen ik hem gisteren bezocht kreeg ik een aantal exemplaren in de hand gedrukt. ‘Leuk cadeau voor een vinoloog’ zei hij. En dat was het zeker! Het bleek hier namelijk inderdaad om prachtige antieke wijnflessen te gaan. Van die flessen waar de geest uit is, maar waarvan de ziel wel nog in de fles zit. Ik heb het natuurlijk over de holte in de bodem van de fles, waar je tijdens het schenken precies je duim in kunt plaatsen. Loeizwaar maakten ze die wijnflessen destijds. Ik heb geen idee waarom. Mogelijk waren de glasblazers bang dat de flessen zouden sneuvelen nog voordat er wijn in zat. De wijnflessen werden in die tijd met de mond geblazen en aan de onderkant van de fles werd waarschijnlijk met een duimbeschermer een kauwgumbel van glas geduwd, zodat de fles rechtop zou blijven staan. Een prettige bijkomstigheid van de ziel in de fles is dat, tijdens het inschenken, de wijn mooi langs de bolling in de fles gutst en het bezinksel onderin blijft hangen. Geen gedoe met decanteren. Tegenwoordig worden de wijnen meestal gefilterd en er is veel minder depot in de wijnen dan vroeger het geval was. Er blijft dus niets meer op de bodem hangen en dat maakt de functie van de ziel overbodig. Ondanks dat de inhoud van de flessen leeg is, ben ik er zielsgelukkig mee.

Menigeen zal mijn nieuwe curiosum, met de spinnenwebben nog in de fles, maar troep vinden. Maar troep is het zeker niet. Na een korte speurtocht op het internet blijken deze antieke wijnflessen ook nog eens vele euro’s waard te zijn. Ik heb ze thuis op een mooi ereplekje gezet.